Trên thế giới, xu hướng ở nhà nhỏ, tiện ích cao đã hình thành từ lâu, và là một phân khúc rất phát triển của thị trường BĐS. Còn ở Việt Nam, những căn hộ diện tích nhỏ mãi chỉ là chốn "tạm" của những người có thu nhập thấp nếu không có sự đột phá nào trong quan điểm kinh doanh.
Nhà nhỏ tiện ích, xu hướng chung của đô thị trên thế giới.
Bấy lâu nay, nhà cho người thu nhập thấp thường được đánh đồng với các căn hộ diện tích nhỏ và chất lượng xây dựng từ trung bình trở xuống. Ngay cả khi những đối tượng này đã được hỗ trợ bởi hàng loạt chính sách thì cũng không thay đổi được thực tế, cuộc sống của họ cũng không được cải thiện là bao khi sống trong những căn nhà chật chội, bất tiện và thường trực nỗi lo các hạng mục xuống cấp, phải vay mượn tiền để sửa chữa, nâng cấp mới ở được. Bù qua tính lại, chưa chắc những dự án nhà kiểu như vậy đã giúp họ “đổi đời”, mà chỉ đổi từ nỗi khổ này sang nỗi khổ khác.
Trên thực tế, người có thu nhập thấp cũng hoàn toàn có quyền sống trong một gia đình ba thế hệ, với tối thiểu từ 5-6 nhân khẩu trở lên. Với các căn hộ được thiết kế cho người có thu nhập thấp như hiện nay, diện tích trung bình từ 40-70m2, cũng chỉ có tối đa 2 phòng ngủ, 1 phòng vệ sinh và phòng ăn, phòng khách phải sử dụng chung.Thiết kế này chỉ đơn giản là giảm bớt diện tích và công năng của căn hộ. Như vậy, người thu nhập thấp đồng nghĩa với việc phải tự biết xoay xở trong một không gian chật hẹp theo lối quan niệm “được vậy là tốt lắm rồi”?!
Trong khi đó, nhìn rộng ra thế giới có thể thấy, càng ở các thành phố giàu có, phồn thịnh thì người ta càng hướng tới việc tiết kiệm diện tích ở bằng các thiết kế nhà thông minh, sao cho trong một diện tích nhỏ nhất, con người được hưởng nhiều tiện ích nhất có thể. Và không chỉ có người thu nhập thấp, mà cả các đối tượng trung lưu khác cũng hoàn toàn hưởng ứng những chỗ ở kiểu này, bởi một phần, chúng giúp họ tiết kiệm chi phí thuê mướn, mặt khác, họ đang được tận hưởng thành quả từ những phát kiến của các kiến trúc sư, các nhà nhân chủng học hàng đầu thế giới.
Mới đây tại thủ đô Rome của nước Ý, một kiến trúc sư đã khiến cả thế giới sững sờ khi ông cho thấy người ta có thể làm gì với 7m2. Chỉ với 7m2, vốn là một phần nhỏ của phòng khách trong một tòa nhà được xây dựng từ thế kỷ 18, kiến trúc sư Marco Pierazzi đã đưa được toàn bộ công năng đầy đủ của một căn hộ mini dành cho 2 người lớn, gồm bếp, toilet, không gian ăn uống kiêm tiếp khách, một căn xép nhỏ làm phòng ngủ với chiếc giường có thể gập lên thành ghế sofa làm nơi xem TV, nghe nhạc.
Tại Hong Kong, nơi có giá nhà đắt thứ 2 thế giới, kiến trúc sư Gary Chang cũng vừa ra mắt một căn hộ “tất cả trong 1”. Chỉ với 32 m2, căn hộ của Chang có thể thay đổi theo 24 giải pháp không gian khác nhau, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt đa dạng. Ví dụ nhưgiường phòng ngủ có thể gấp lên tường để biến thành không gian sinh hoạt chung, bồn tắm có thể biến thành một chiếc giường đơn nhờ tấm đậy cho khách nghỉ qua đêm, rèm cửa sổ khi kéo xuống sẽ trở thành màn chiếu xem phim… Ý tưởng thiết kế xuất phát từ suy nghĩ hết sức thực tế, rằng một người không thể làm cùng lúc nhiều việc. Vậy không nhất thiết phải bày sẵn toàn bộ các không gian khác nhau trong một lúc. Thay vào đó, một không gian, hoặc một vật dụng bất kỳ bao giờ cũng có đa tính năng.
Ngay cả với người Pháp, vốn nổi tiếng là lãng mạn thì giờ đây cũng cực kỳ thực tế, đặc biệt trong việc tận dụng các không gian nhỏ. Nhà thiết kế Paul Coudamy cũng mới trình diễn một căn hộ đa năng chỉ với 23m2. Trong một không gian căn hộ mà đối với đa số người có thu nhập trung bình ở Việt Nam đều cho rằng “chẳng làm được gì” thì Paul có thể xử lý, vừa làm phòng ngủ, vừa làm văn phòng làm việc tại nhà, thậm chí có cả khoảnh rành riêng để thay đồ - như một nét ưu ái đặc trưng dành cho người Pháp, vốn rất cẩn trọng trong chuyện tác phong, ăn vận.
Thói quen và nhu cầu tiết kiệm, sáng tạo không chỉ tồn tại ở những đô thị chật chội mà ngay cả ở ngoại ô thủ đô Washington của nước Mỹ, khi xây dựng một căn nhà gỗ nghỉ cuối tuần, người ta cũng thiết kế dưới dạng thông minh và tiện dụng trên một khoảnh đất nhỏ. Nhỏ, nhưng vẫn thoáng đãng và cực kỳ ấm cúng, tiện nghi.
Tuy nhiên, nếu nói đến tiết kiệm diện tích thì người Nhật mới là bậc thầy trong việc xử lý không gian nhỏ. Nếu có dịp thăm bất kỳ một căn hộ nào tại Tokyo, hoặc khách sạn, người ta sẽ phải ngạc nhiên và thích thú trước sự thông minh và đầy tính sáng tạo của các kiến trúc sư Nhật Bản. Họ luôn tiếp cận và xử lý vấn đề không gian cũng như các nhu cầu hoạt động một cách vô cùng linh hoạt. Không gian nhỏ của người Nhật vẫn giữ được nét đẹp truyền thống, kèm theo các ứng dụng phù hợp với yêu cầu của một cuộc sống hiện đại.
Việt Nam vẫn thờ ơ.
Trong khi đó ở Việt Nam, phần lớn các căn hộ được thiết kế luôn trong tình trạng vừa thừa, vừa thiếu. Ngay cả những căn hộ diện tích lớn, nhiều khi vẫn thiếu ánh sáng, thiếu sự thông thoáng và thiếu các không gian cơ bản như không gian sinh hoạt chung, góc sinh hoạt cá nhân… Trong khi đó, các căn hộ nhỏ dưới 60m2 thì công năng bị cắt bỏ một cách không thương tiếc.
Hiện vẫn nhiều luồng ý kiến tranh cãi về định nghĩa căn hộ nhỏ cho người thu nhập thấp, nên dưới 45m2 hay 30m2? Có lẽ thay vì tranh luận, người ta nên nghĩ tới việc tối ưu hóa không gian của bất kỳ một căn hộ nào, dù nó là bao nhiêu m2. Có thể thấy một ví dụ đơn giản, những căn hộ nhỏ thường tận dụng chiều cao phòng để làm gác xép và bố trí thành một phòng ngủ. Hiện thiết kế này khá phổ biến với các nhà chung cư cũ tại TP HCM, nhưng hoàn toàn theo cách tự phát chứ không do thiết kế ban đầu. Còn ở Hà Nội, do chiều cao các căn hộ quá hạn chế, chỉ trên 2m một chút nên đã đẻ ra một thứ kiến trúc quái đản không giống ai, đó là các căn hộ cơi nới thêm “chuồng chim”, hoặc còn gọi là nhà tập thể “đeo ba –lô”. Vấn đề này có thể được xử lý bằng cách khi thiết kế, người ta nên nâng chiều cao của mỗi tầng lên một chút, không cần nới rộng diện tích, mỗi gia đình đã có thêm một đến 2 khoảng không gian lửng tùy dùng.
Như vậy, thay vì tận dụng những thiết kế căn hộ có sẵn từ cả nửa thế kỷ qua ở Việt Nam và chỉnh sửa lại chút ít vàkhông gian sống của người dân hoàn toàn không được cải thiện, giới đầu tư BĐS có thể cho ra đời những căn hộ thông minh, đa năng với diện tích từ nhỏ đến trung bình, hoàn toàn có thể đáp ứng được nhu cầu của thị trường nhà giá rẻ. Và đối tượng khách hàng của họ cũng không chỉ gói gọn trong tầng lớp thu nhập thấp, bởi xu hướng tiêu dùng của người Việt Nam đang có sự thay đổi đáng kể. Với cơ cấu dân số trẻ, nhiều gia đình hiện không còn nghĩ đến việc bỏ một số tiền quá lớn ra mua một căn nhà chỉ để ngủ. Họ hoàn toàn có thể mua một căn nhà nhỏ, nhưng tiện nghi với chi phí vừa phải. Số tiền tiết kiệm có thể được dùng để đầu tư cho việc học hành của con cái, tận hưởng cuộc sống như đi du lịch, tham gia các hoạt động xã hội, hoặc trang bị xe hơi loại tốt.
Nếu thực sự quan tâm, nhà giá rẻ hoàn toàn không phải chỉ dành cho người thu nhập thấp, nhưng quan trọng, nó phải “thông minh” hơn và là sản phẩm của sức sáng tạo thực sự.
(Theo SM)
