Để mua và sở hữu nhà bên Mỹ, không có quyền lợi gì khác nhau giữa người có quốc tịch Mỹ và không có quốc tịch Mỹ, chỉ có khác giữa người có thường trú lâu dài và không có thường trú lâu dài.
Gần đây tôi nhận được nhiều thắc mắc của một số người Việt Nam muốn mua nhà bên Mỹ, nhưng họ không biết có mua được không khi không phải là quốc tịch Mỹ. Tôi xin trình bày với quý vị để hy vọng người Việt Nam hiểu hơn và đầu tư được thành công hơn.
Ở Mỹ có ba loại thường trú: 1. Citizenship - Quốc Tịch, 2. Permanent Resident - Thường Trú Vĩnh Viễn, 3. None Resident - Không thường trú.
Để mua và sở hữu nhà bên Mỹ, không có quyền lợi gì khác nhau giữa người có quốc tịch Mỹ và người không có quốc tịch Mỹ cả, chỉ có khác nhau giữa người có thường trú lâu dài và không có thường trú lâu dài, theo đó việc người không có thường trú vay ngân hàng ở Mỹ để mua nhà 99% là không thể.
Bất cứ người nào trên thế giới điều có quyền mua và sở hữu nhà ở Mỹ, nhưng người nước ngoài khi mua nhà không thể vay ngân hàng ở Mỹ để mua, nên cần phải chứng minh rõ nguồn gốc của tiền khi đem đến Mỹ để mua nhà. Vì vấn đề chống đầu tư cho khủng bố, rửa tiền của tội phạm và những nguồn tiền không hợp pháp khác, nên sở thuế và chính phủ Mỹ rất nghiêm túc trong vấn đề nguồn gốc của tiền đầu tư. Quý vị ở Việt Nam trong trường hợp bán bớt bất động sản để đầu tư ở Mỹ chỉ cần xin được giấy của chính phủ Việt Nam chuyển tiền sang Mỹ để mua nhà. Đó là vấn đề khó khăn nhất, còn những thủ tục khác khi mua nhà, sở hữu nhà và cho mướn ở Mỹ rất an toàn, đơn giản và không có gì ràng buộc cả.
Hầu hết nhà cửa ở Mỹ khi rao bán đều được công ty môi giới đăng trên mạng và được link hầu hết trên những trang web địa ốc. Quý vị có thể vào thẳng trang web của báo điện tử thành phố nơi quý vị muốn mua. Hoặc vào yahoo real estate và chọn thành phố quý vị thích. Một vài chi tiết đến căn nhà và liên lạc đến người môi giới sẽ có trên đó. Nếu quý vị không biết tiếng Anh thì có thể gọi cho bất cứ người môi giới Việt Nam nào đó, họ sẽ giúp quý vị.
Một vài người Việt Nam đã có những kinh nghiệm không tốt về cò môi giới địa ốc ở Việt Nam nên khi nghe đến môi giới ở Mỹ thì họ rất sợ. Nhưng 99% giao dịch bất động sản ở Mỹ là qua môi giới và môi giới ở Mỹ rất khác với môi giới ở Việt Nam. Vì môi giới ở đây họ làm việc khi đã thi đậu lấy bằng của tiểu bang và phải tuân theo những luật lệ rất nghiêm khắc để bảo vệ an toàn cho cả người mua và người bán, nên người môi giới ở Mỹ không thể gạ gẫm hay ăn chặn tiền trên dưới gì của quý vị được cả.
Một vài người môi giới vì vô ý có thể thyết phục quý vị mua căn nhà đó với những lợi điểm tốt hơn thực tế. Trong những trường hợp như vậy nếu khi chưa đóng hồ sơ, quý vị cảm thấy không thích mua nữa thì báo cho Escrow để trả lại, quý vị sẽ không mất gì cả. Nếu những giao dịch lớn và thương vụ đã chuyển tên qua cho quý vị, quý vị có thể báo với luật sư và nếu đúng sự thật thì công ty môi giới sẽ chịu trách nhiệm bồi thường cho quý vị về việc nhân viên của họ đã làm sai.
Khi mua và bán bất động sản ở Mỹ quý vị cũng không cần phải lo lắng về vấn đề giấy tờ giả, sở hữu không hợp lệ hay nhà đang bị nợ người khác. Giấy tờ sở hữu ở đây không phải là sổ đỏ như Việt Nam. Giấy sở hữu chỉ là 1-2 tờ giấy màu trắng in chữ đen cỡ A-4 (gọi là Grand Deed), khi mua xong quận sẽ gửi về cho quý vị. Quý vị có thể giữ hoặc lỡ đánh mất cũng được không sao cả. Vì tờ giấy đó chỉ cần trong một vài trường hợp rất hiếm chẳng hạn như sở di trú cần bản sao hoặc công ty nhỏ nào đó cần bản sao để chứng minh tài sản của quý vị. Trong trường hợp quý vị cần nhưng không còn giữ thì có thể đến quận đóng một lệ phí khoảng vài USD thì nhân viên quận sẽ đưa ngay cho quý vị.
Khi giao dịch hoặc vay ngân hàng ở đây họ không cần đến giấy tờ sở hữu nhưng chỉ cần bằng lái xe và số an sinh của quý vị là đủ. Nếu quý vị là người đang ở Việt Nam thì chỉ cần giấy chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu. Vì để tránh tình trạng giả mạo giấy tờ và những khoản nợ mà người mua không biết, công ty Escrow (chịu trách nhiệm an toàn cho thủ tục pháp lý và an toàn tài khoản khi giao dịch) sẽ chịu trách nhiệm kiểm tra thẳng đến quận qua hệ thống máy vi tính. Nếu có gì trục trặc hoặc người bán đang nợ ai trên căn nhà thì họ sẽ không bao giờ chuyển tên qua cho người mua khi chưa giải quyết xong, và người mua có quyền trả lại bất cứ lúc nào nếu đã quá ngày ấn định theo mua bán trong hợp đồng. Vì vậy tờ giấy sở hữu nhà không cần đến trong giao dịch mua bán và vay ngân hàng ở Mỹ.
Vấn đề quý vị quan tâm là có nên đầu tư nhà ở Mỹ không thì tôi nghĩ cũng tùy theo trường hợp của mỗi người. Thị trường bất động sản ở Việt Nam ngoài những vấn để thủ tục pháp lý và luật bất động sản chưa ổn định, thì vẫn là một thị trường rất tiềm năng. Giá cao ở TP HCM và Hà Nội vẫn chưa là quá cao so với một dân số đông đảo trên diện tích nhỏ bé và một đất nước chưa phát triển như Việt Nam. Mỗi bước phát triển của Việt Nam là tạo thêm nhu cầu đất cho nhà ở, khách sạn, công ty, công nghiệp, khu giải trí và rất nhiều nhu cầu khác. Và địa lý Việt Nam nói chung rất đẹp và có chiến lược để phát triển. Nhất là thành phố Đà Nẵng, giao điểm đẹp hài hòa giữa sông, núi và biển. Hải cảng, sân bay và thành phố này nằm ở điểm chiến lược cho giao thông quốc tế, lại nằm giữa tâm điểm của nước Việt Nam, dân số chưa quá đông cũng không quá ít (khoảng gần 1 triệu người).
Với những yếu tố quan trọng trên nhưng lại chưa phát triển thường là nơi tiềm năng nhất cho những nhà đầu tư lớn cũng như nhỏ, nhắm đến cho những đầu tư lâu dài. Tôi không biết có nơi nào trên thế giới có địa lý đẹp, nhưng giá an toàn và tiềm năng để đầu tư như thành phố Đà Nẵng trong vòng 20 năm này hay không?
Nhưng cơ hội đầu tư ở Mỹ cho một số người ở Việt Nam vẫn rất hợp lý và rất tốt. Thị trường bất động sản ở Mỹ tuy không phải là thời điểm tốt nhất cho nhiều giới đầu tư, nhưng giá ở đây thì sau khủng hoảng đã quá thấp cho những người đầu tư lâu dài và nhàn nhã. Hơn nữa trong đầu tư chúng ta không nên tập trung ở một chỗ hay một loại đầu tư nào đó. Nếu người ở Việt Nam đã có 2-3 bất động sản trở lên và nhắm đầu tư cho con cái sau này có nguồn tiền du học, hoặc vấn đề làm ăn rủi ro ở Việt Nam, thì nay chia bớt đầu tư ở Mỹ là rất hợp lý và đó là một chiến lược đầu tư tốt.
Ngoài vấn đề đó, đầu tư ở Mỹ có những lợi điểm khác, mua bán an toàn, đơn giản và dễ dàng trong thủ tục pháp lý. Lợi tức cho mướn cao hơn, nếu quý vị ở Việt Nam khi mua nhà ở đây thì có thể giao cho một công ty hay cá nhân nào đó cho mướn và quản lý. Sau khi trừ mọi chi phí thì tiền cho mướn họ sẽ chuyển thẳng vào ngân hàng cho quý vị. Nếu quý vị mua nhà không vay ngân hàng, mua xong có thể bán lại liền lời 10% hoặc cao hơn là vấn đề không khó và không cần phải đợi thị trường lên giá.
Ngoài ra còn có một lợi điểm nữa cho quý vị có ý muốn định cư ở Mỹ. Đó là khi quý vị đã mua được nhiều nhà cho mướn ở Mỹ, quý vị có lý do để xin định cư sang Mỹ nhằm trực tiếp quản lý khoản đầu tư của quý vị cho hiệu quả hơn, thì sở di trú sẽ chấp nhận dễ dàng hơn. Trong trường hợp sở di trú xét thấy điều kiện chưa đủ để định cư thì cũng sẽ xét và cấp visa dài hạn cho quý vị.
Một vài chi tiết ngắn hy vọng người Việt Nam ở trong và ngoài nước có được quyết định dễ dàng trong việc chọn lựa nơi nào đầu tư cho thích hợp và hiệu quả. Nếu có gì chưa được đầy đủ hoặc thiếu chính xác xin bạn đọc bổ sung để giúp người Việt Nam mình đầu tư thành công hơn.
Michael Nguyen
(Theo Vnexpress)
