Chính sách thu hút người nước ngoài mua bất động sản để kích cầu kinh tế của Mỹ đã khiến nhiều người Việt bỏ tiền mua không chỉ 1 căn mà thậm chí có người mua tới 2, 3 căn. Thực tế cho thấy, đa số họ chỉ được cái lợi trước mắt, còn lắm khi cũng phải "ngậm bồ hòn"...
Nhiều người Việt Nam đang sinh sống tại Hà Nội, Quảng Ninh, Đà Nẵng, Sài Gòn, Cần Thơ, Cà Mau… cũng bỏ ra từ 600 - 700.000 USD để sở hữu một ngôi nhà tại thành phố Westminster. Đối tượng này đa số có con đang du học tại Mỹ, mục đích của họ là vừa có chỗ ở cho con, đỡ tốn tiền thuê mướn phòng trọ, xa hơn, nếu con họ xin được việc tại Mỹ thì đã có nhà cửa ở sẵn.
Sở dĩ có hiện tượng người Việt đổ tiền mua BĐS tại Mỹ là do mấy năm gần đây, tình hình kinh tế nước Mỹ ảm đạm, thị trường địa ốc đóng băng nên hai thượng nghị sĩ Mỹ là ông Charles Schumer, đảng Dân chủ và ông Mike Lee, đảng Cộng hòa đã nghĩ ra một biện pháp "kích cầu" rất độc đáo: Nếu một người nước ngoài nào đó bỏ ra ít nhất 500.000 USD mua nhà ở Mỹ sẽ được cấp visa thường trú. Sau khi hoàn tất việc mua bán và được chứng nhận thường trú, người mua phải ở Mỹ mỗi năm ít nhất là 6 tháng! Họ được mang theo vợ - hoặc chồng cùng con cái miễn là chúng dưới 18 tuổi.
Một căn nhà tại Montana chỉ có giá 1USD vì không còn ở được.
Tuy nhiên vấn đề oái oăm ở chỗ, loại visa được cấp nhờ vào việc mua nhà hoàn toàn không có giá trị như "thẻ xanh". Cũng cần nói thêm rằng ở Mỹ có 3 dạng thường trú: Một là có quốc tịch (citizenship), hai là thường trú vĩnh viễn (permanent resident) và ba là không thường trú (none resident). Người bỏ tiền mua nhà nằm lơ lửng ở dạng thứ hai và thứ ba vì mặc dù được quyền sống ở Mỹ nhưng lại không được phép làm những việc kiếm ra tiền - trừ khi họ có giấy phép lao động - nhưng xin được cái giấy này rất "trần ai khoai củ".
Nếu vì một lý do nào đó mà họ bán nhà và không chứng minh được rằng mình đang - hoặc sẽ mua nhà mới thì ngay lập tức họ sẽ phải hồi hương! Đấy là chưa kể Sở Thuế và Chính phủ Mỹ sẽ điều tra, xác minh vô cùng kỹ lưỡng nguồn gốc tiền mua nhà.
Thế nhưng, đa số người Việt không chịu tìm hiểu kỹ lưỡng về mặt thủ tục đã vội vã mua nhà ở Mỹ. Họ sẵn sàng xỉa ngay 500.000 USD tiền mặt mua một căn nhà, nhưng lại tiếc 1.000 USD để nhờ luật sư tư vấn dẫn đến hàng mớ rắc rối phát sinh. Chẳng hạn trường hợp một người Việt, tên Bé quê ở An Giang. Ông Bé tính mua một ngôi nhà bên Mỹ rồi cho con trai sang du học tự túc. Qua người thân ở Westminster giới thiệu, ông chọn được một căn nhà nằm ở phía tây quận Cam (Orange County) với giá 270.000USD. Ông Bé cho biết: "Mỗi lần qua đây, theo quy định của Nhà nước Việt Nam, tui không được mang quá 7.000 USD. Như vậy muốn mua căn nhà 270.000USD, tui phải qua Mỹ… 40 lần mới gom đủ". Còn nếu mang thẻ tín dụng thì mỗi lần rút tối đa chỉ được 10 nghìn. Nhưng nếu rút liên tục 3 hoặc 5 lần trong một ngày - tùy theo luật lệ của từng bang, Cảnh sát liên bang (FBI) sẽ… vỗ vai hỏi thăm ngay!
Ông cho biết, nếu muốn chuyển tiền qua Mỹ một cách chính thức, ngoài hồ sơ thể hiện việc mua nhà, thân chủ còn phải chứng minh nguồn gốc của số tiền ấy, thí dụ như bán nhà, bán ao nuôi cá... Còn khai là thu nhập do bán cá thì còn...khó hơn. Vì nếu khai cụ thể, Nhà nước đối chiếu hồ sơ thuế, hóa đơn mua thức ăn chăn nuôi, hóa đơn xuất bán cá… lại lòi ra cả đống chuyện!
Nên cuối cùng ông đành chọn cách chuyển tiền "chui", và người nhận là người bà con bên vợ ông. Cũng theo lời tư vấn của vợ chồng người này thì khi mua nhà, họ sẽ đứng tên giùm ông vì ông không có quy chế thường trú, làm giấy tờ khó lắm!.
Ai dè hơn một năm sau, khi con ông tốt nghiệp cấp 3 và khi giấy tờ du học hoàn tất, cha con ông lên đường qua Mỹ: "Lúc tới nơi, tui chưng hửng khi biết rằng căn nhà tui bỏ tiền ra mua, bà con bên vợ tui đã cho người khác mướn, mỗi tháng 3.000 USD, hợp đồng 5 năm. Hỏi tại sao làm vậy? Họ nói nhà bỏ không cũng phải đóng thuế nên họ cho thuê để bù vào".
Vẫn theo ông Bé, nếu muốn lấy lại nhà, vợ chồng người bà con kia phải bồi thường cho người thuê, chưa kể họ còn có thể kiện ra tòa về tội bội tín. Mà bồi thường thì ông phải móc tiền túi vì họ… không có tiền!
Nhưng nếu ông Bé muốn kiện người bà con kia ra tòa thì ông sẽ phải chứng minh nguồn gốc số tiền họ đem vào Mỹ để mua nhà và cuối cùng sẽ lại lòi cái vụ chuyển tiền "chui", số tiền ấy có thể sẽ mất trắng!
Nếu không vội vàng mua nhà mà chịu khó tìm hiểu trước thì ông Bé đã không phải nghẹn cổ mà nuốt "quả đắng" này. Việc đòi lại nhà của ông là vô cùng khó khăn bởi lẽ chủ quyền nhà vẫn thuộc về người bà con bên vợ ông. Sau 4 năm, nếu họ âm thầm ký tiếp hoặc bán đứt thì coi như… mất trắng!
Không ít gia chủ treo bảng bán nhà.
Một luật sư người Mỹ tên Cosby tư vấn: "Mua nhà ở Mỹ, nếu không phải là thường trú nhân thì điều tiên quyết là phải tìm hiểu thủ tục pháp lý thật kỹ lưỡng. Việc tìm hiểu có thể thông qua công ty môi giới vì những người này chỉ được phép hành nghề sau khi đã thi đậu "chứng chỉ môi giới". Họ phải tuân thủ nghiêm ngặt các luật lệ về môi giới nhằm bảo vệ an toàn cho cả người mua lẫn người bán nên không sợ họ thông đồng để kiếm tiền "cò".
Trường hợp của chị Phương ở Sài Gòn cũng lâm cảnh dở khóc dở cười vì không chịu tìm hiểu kỹ. Theo lời chị, khi thấy thông tin bán một căn hộ 2 phòng ngủ, một phòng khách tại thị trấn Hayden, bang Idaho với giá 500 USD chị đã sôi sục muốn thực hiện "giấc mơ Mỹ". "Mặc dù qua mạng Internet, tôi biết thị trấn Hayden là nơi khỉ ho cò gáy, nằm giữa hoang mạc nhưng chỉ với hơn 10 triệu đồng tiền Việt, mà lại có nhà… ở Mỹ thì tội gì không mua để được qua Mỹ", chị kể lại.
Nhưng sau hàng mớ thủ tục để có được "giấc mơ" chị mới té ngửa khi biết căn nhà này đã có tuổi đời 102 năm, bề ngoài còn sáng sủa nhưng bên trong đã sập xệ, không thể ở được nữa. Oái oăm là theo luật pháp Mỹ, những căn nhà có tuổi đời từ 99 năm trở lên nếu không ở được thì cũng không được phép đập bỏ hay tháo dỡ. Muốn tu sửa cũng phải giữ nguyên kiến trúc! Chị Phương sẽ phải tốn thêm 200.000 USD nếu muốn được ở trong ngôi nhà của mình!
Qua tìm hiểu, chị Phương cho biết, ở Mỹ, nếu muốn hưởng những ưu đãi về thuế, về lãi suất ngân hàng, mỗi gia đình chỉ được mua một căn để sinh sống. Nếu mua căn thứ hai, họ sẽ bị xếp vào diện đầu tư nên thuế sẽ cao hơn và lãi suất tiền vay ngân hàng cũng cao hơn. Vì vậy, muốn mua nhà mới thì phải tống khứ được căn nhà cũ. Hơn nữa, vì nhà cũ không còn ở được nên chủ nhà tung ra "giá sốc" để khỏi phải ôm cái của nợ, thậm chí nhiều nhà rao bán với giá chỉ… 1 USD. Thế nên mới có nhiều gia chủ người Việt "ngậm bồ hòn" mà ôm đống của nợ cho người Mỹ!
Nếu quyết định mua nhà tại Mỹ, dù mua để con cái sinh sống, học tập hoặc mua để đầu tư theo kiểu "đánh bắt xa bờ" thì người mua cần tìm hiểu thật kỹ về nguồn gốc ngôi nhà cũng như thủ tục pháp lý.
(Theo Tiền phong Online)
