Luật Nhà ở năm 2014 sẽ chính thức có hiệu lực từ 1/7/2015 với nhiều điều kiện nới lỏng để người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam. Tuy nhiên, khảo sát thực tế, thị trường nhà đất cho người nước ngoài dường như vẫn khá yên ắng.
Thủ tục sở hữu nhà đất của người nước ngoài tại Việt Nam vẫn còn quá phức tạp. Ảnh: Lê Toàn
Trao đổi với phóng viên về khả năng bán hàng cho người nước ngoài, đa số chủ đầu tư các dự án đều khẳng định, chưa bao giờ có ý định nhắm tới đối tượng khách hàng chủ yếu là người nước ngoài. Bởi theo họ, dù truyền thông nói có đến cả triệu người nước ngoài muốn mua và sở hữu nhà tại Việt Nam thì trên thực tế, lượng người nước ngoài đến tìm hiểu để mua nhà cũng giống như “muối bỏ biển”.
Chị Ngọc Thúy, một iệt kiều Mỹ chuẩn bị về sinh sống và làm việc tại Việt Nam cho biết: “Tôi muốn mua một căn nhà để mở văn phòng đại diện cho công ty có trụ sở chính ở bên Mỹ, tuy nhiên tôi không biết thủ tục thế nào. Khi tìm hiểu một số dự án thì tôi được tư vấn là phải tự làm thủ tục để đứng tên trong sổ đỏ, trong khi đó, nếu người mua là người Việt Nam thì công ty sẽ đứng ra làm sổ đỏ cho họ”.
Trước băn khoăn của chị Thúy cũng như nhiều người khác, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS Tp.HCM bày cách: “Chị cần cung cấp bản gốc giấy khai sinh chứng minh mình là người Việt Nam. Nếu không có thì chị phải làm thêm một hộ chiếu Việt Nam nữa thì thủ tục mua nhà cũng giống như người Việt Nam mà không có phân biệt gì”. Tuy nhiên, chị Thúy cho biết, bạn chị là Việt kiều đã có hộ chiếu Việt Nam nhưng khi làm thủ tục mua nhà cũng không hề đơn giản. Chính vì vậy, chị Thúy cho biết sẵn sàng trả thêm một khoản phí nhỏ để chủ đầu tư dự án làm hộ các loại giấy tờ, chứ không muốn chạy tới chạy lui.
Ông Harry (người Úc) lại tỏ ra băn khoăn về quy định người nước ngoài chỉ được sở hữu không quá 30% căn hộ trong một chung cư hoặc không quá 250 căn nhà trên khu vực có số dân tương đương đơn vị hành chính cấp phường. Ông Harry băn khoăn cơ quan nào sẽ là đơn vị cung cấp thông tin dự án còn đủ số lượng 30%, hay số dân của một đơn vị hành chính cấp phường là bao nhiêu? Quy định về dân số cấp phường được thống nhất trên quy mô cả nước hay có phân biệt giữa các đô thị?
Trong khi đó, bà Carrollin (người Mỹ) lại e ngại về thời hạn sở hữu khi quy định người nước ngoài chỉ được sở hữu nhà trong 50 năm, sau đó xin gia hạn thêm theo quy định.
“Như vậy, trước khi hết hạn sở hữu nhà, người nước ngoài sẽ phải bán/tặng cho người được sở hữu nhà tại Việt Nam. Nếu không thì sẽ bị mất nhà. Điều này khác với người Việt Nam, khi mua nhà có đất thì sẽ được sở hữu vĩnh viễn”, bà Carrollin nói.
Trước nhiều băn khoăn này, luật sư Lê Quang Vũ, Công ty Luật TNHH MTV Trẻ khuyến cáo: “Người mua cần phải xác định mình thuộc đối tượng nào để chuẩn bị hồ sơ phù hợp. Căn hộ định mua phải thuộc dự án nhà thương mại và không được nằm trong khu vực hạn chế hoặc cấm người nước ngoài cư trú, đi lại. Bên cạnh đó, cũng cần làm rõ các điều kiện trước khi mua nhà”.
Trao đổi vấn đề này với một số sàn giao dịch BĐS thì đa phần đều cho hay là người nước ngoài phải tự làm các thủ tục, sàn chỉ giúp thông tin về dự án và hướng dẫn ký hợp đồng. Bản thân các sàn giao dịch cũng không nắm rõ thủ tục làm sổ đỏ cho người nước ngoài, nên không dám “bao sân” như đối với người Việt Nam. Vừa mất thời gian và nếu không đủ giấy tờ, nếu không bán được thì coi như mất công, mất sức, mất chi phí. Về phía người bán đã vậy, người mua chắc chắn sẽ “ngán ngẩm” hơn khi đứng trước một "rừng" thủ tục, lại bất đồng về ngôn ngữ, thuê dịch vụ thì giá cao và ít nhất cũng phải trả trước 30% giá trị hợp đồng dịch vụ.
Rõ ràng, trở ngại cho người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam là một thực tế. Hiện trên thị trường cũng có khá nhiều dịch vụ tư vấn cho người nước ngoài mua nhà, song theo chị Ngọc Thúy, điều chị cần là một đơn vị làm dịch vụ có thể khẳng định với chị là chị mua được nhà trong thời gian bao lâu, giá cả như thế nào. Nếu không cam kết được điều đó, sẽ rất khó để chị mua nhà. Như vậy, điều người nước ngoài cần là “dịch vụ”, chứ không phải là “tư vấn” trong việc sở hữu nhà tại Việt Nam.
Ý tưởng về một sàn giao dịch BĐS tại Tp.HCM cũng được một vài nhà môi giới tính đến, song theo họ, chỉ khi nào họ “thuộc đường đi” để người nước ngoài chỉ cung cấp giấy tờ cần thiết, ký hợp đồng là có tấm bìa đỏ trong tay, khi đó mới tính chuyện mở sàn.
(Theo Đầu tư chứng khoán Online)
