Đối với người lao động Việt Nam, việc sở hữu được một căn nhà là giấc mơ cả cuộc đời. Ngạn ngữ xưa có nói “an cư lạc nghiệp”, tuy nhiên ngày nay, nhiều hộ gia đình đã lạc nghiệp hơn nửa đời người nhưng vẫn chưa tìm được chốn an cư. Ngay cả khi thị trường bất động sản được đánh giá là đáng xuống tiền nhất thì không phải hộ gia đình nào cũng có đủ tiền để xuống.
Nhu cầu về nhà ở của người dân chưa bao giờ bị bão hòa, không tính các thành phố khác mà chỉ tính riêng ở hai đô thị phồn thịnh nhất hiện nay là Tp.HCM và Hà Nội cũng dễ dàng nhận ra lượng người có nhu cầu nhà ở chưa bao giờ có dấu hiệu suy giảm, thậm chí ngày càng tăng lên nhiều. Dân số hiện tại ở Hà Nội là 7,1 triệu người và ở Tp.HCM là 7,8 triệu người. Theo khảo sát của một công ty nghiên cứu thị trường, có khoảng 10% dân số Việt Nam có việc làm, tương đương 600.000 người có nhu cầu về nhà ở. Cùng với quy mô trung bình hộ gia đình là 3.85 người, ước tính có ít nhất 155.800 gia đình hiện tại đang sống ở hai thành phố này có nhu cầu về nhà ở.
Nhìn chung, thị trường nhà ở Việt Nam đang ở giai đoạn mới phát triển. Trước những năm 90, phần lớn nhà ở được xây và phân phối bởi Nhà nước. Việc bộ Luật Đất đai lần đầu tiên được ban hành vào cuối những năm 80 và những lần điều chỉnh tiếp theo đã kích thích nhu cầu tự xây nhà của người dân, làm tiền đề cho những dự án phát triển nhà thương mại của các tổ chức đầu tư phát triển bất động sản chuyên nghiệp. Thị trường nhà ở dần được tổ chức chặt chẽ hơn với sự tham gia của nhiều bên hơn, góp phần thúc đẩy tốc độ đô thị hóa của thành phố.
Người lao động Việt Nam khó với tới "giấc mơ an cư lâu dài"
Tại Việt Nam, thu nhập bình quân (GDP) đầu người đạt thấp, vào khoảng 1.911 USD/năm, trong khi chi phí nhà ở trên thu nhập bình quân đầu người tại Việt Nam lại cao so với khu vực và trên thế giới. Vì thế việc sở hữu một căn nhà để sinh sống là một trong những quyết định quan trọng nhất đối với hầu hết người Việt. Ngoại trừ một vài nhóm có thu nhập cao và ổn định, còn lại đối với đa số người dân, khả năng chi trả vẫn là vấn đề đau đầu nhất mặc dù nhu cầu là rất lớn. Theo số liệu nghiên cứu trong năm 2012, có đến 80% hộ gia đình tại Tp.HCM và 81% ở Hà Nội có thu nhập bình quân hàng tháng dưới 15 triệu đồng (khoảng 700 USD mỗi tháng). Với chi phí sinh hoạt gia tăng tại Hà Nội và Tp.HCM, mức thu nhập hộ gia đình này được coi là thấp và chỉ đủ để trang trải các nhu cầu sinh hoạt thiết yếu như thực phẩm, vận chuyển, hóa đơn điện nước, chi phí giáo dục v.v... và gần như còn không đáng kể cho tiết kiệm.
Vài năm trở lại đây, giá bất động sản đã được điều chỉnh xuống mức thấp hơn do thị trường khó khăn và nguồn cung đa dạng tạo nên sự cạnh tranh trong doanh nghiệp. Tuy nhiên, dù giá đã giảm nhưng lại chủ yếu ở phân khúc hạng sang, phân khúc bình dân chưa thực sự có nhiều chuyển biến và nếu so với thu nhập chung cũng như khả năng tiết kiệm của các hộ gia đình, tự quyết tài chính là điều khó có thể nên cứu cánh hiện tại chỉ còn biết dựa vào ngân hàng.
Không giống như các thị trường phát triển ở Mỹ và các nước châu Âu hay các nền kinh tế phát triển khác ở châu Á , nơi vốn có môi trường lãi suất tương đối ổn định, chi phí tài chính hợp lý và dễ dự đoán đối với người đi vay, chi phí tài chính ở Việt Nam là khá cao và nhiều biến động trong ít nhất 6-8 năm qua. Cao điểm trong năm 2011, lãi suất vay ngân hàng để mua nhà đã lên đến hơn 20%/năm. Ngoài giai đoạn cao điểm trong năm 2011, lãi suất vay ngân hàng tại Việt Nam đã luôn ở trong khoảng 10%-15%/năm. Sau năm 2011, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã thực hiện nhiều biện pháp để ổn định môi trường lãi suất. Từ năm 2012, lãi suất vay đã giảm và cho đến năm nay, mặt bằng lãi suất đã ngang bằng với mức năm 2009. Điều đáng chú ý là lãi suất vay thế chấp tại các thị trường phát triển như Mỹ, Châu Âu, hay Singapore, Nhật Bản thấp hơn rất nhiều so với ở Việt Nam, chỉ dao động trong khoảng từ 2% đến 5%/năm. Nếu so với con số này, lãi suất mua nhà của Việt Nam hiện tại vẫn cao hơn khá nhiều. Thu nhập trung bình thấp hơn nhưng lãi suất phải trả để vay mua nhà lại cao hơn khiến cơ hội mua nhà của người lao động thuộc mức thu nhập trung bình khó khăn hơn rất nhiều.
Nói một cách khách quan thì môi trường lãi suất vay thế chấp hiện nay đã ổn định hơn trước, trong hai quý vừa qua ngân hàng đã giải quyết nhiều đơn vay mua nhà và giải ngân cho vay mua nhà cũng tăng lên. Nhưng khi việc mua nhà trở nên dễ tiếp cận hơn với lãi suất vay thấp hơn, giấc mơ mua nhà lại được nhen nhóm thì thị trường lại có dấu hiệu tăng giá bán. Trong cuộc chơi không cân sức với thị trường, người mua nhà, nhất là những người không có nguồn tài chính dư dả thật khó để hoàn thành giấc mơ an cư lâu dài.
Theo batdongsan.com.vn
