Hỏi: Năm 1988, gia đình chúng tôi có mua căn nhà mặt tiền chợ, diện tích 6x20m. Nhà chia làm 2 phần, phần nhà 4,5x20m và phần hông bên nhà 1,5x20m. Phần hông này do chủ trước bù tiền cho chính quyền để được chính quyền địa phương ký giấy xác nhận quyền sử dụng.
Trước nó là một hẻm kín do nhiều nhà xung quanh xây bao bọc, khi chúng tôi mua nhà vẫn tiếp tục sử dụng và có giấy tờ của chủ trước để lại.
Năm 2008, chúng tôi bán một phần căn nhà và giữ lại phần hông bên nhà để tiếp tục việc kinh doanh và sinh hoạt (nhà chúng tôi ở xa chợ, chỉ dùng để ở, không thuận tiện cho việc kinh doanh).
Nay chính quyền địa phương đòi thu lại phần hông nhà mà chúng tôi đang kinh doanh buôn bán để kiếm sống, chúng tôi không đồng ý thì bị cho không chấp hành lệnh chính quyền.
Vậy giờ chúng tôi phải làm thế nào? Chính quyền có quyền tịch thu phần hông nhà này của chúng tôi hay không?
David Nguyen (dongkhoi161@...)
Trả lời
Theo điều 38 của Luật đất đai năm 2003 được sửa đổi bổ sung năm 2009 quy định về các trường hợp thu hồi đất như sau:
1. Nhà nước sử dụng đất vào mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng, phát triển kinh tế;
2. Tổ chức được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất, được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất mà tiền sử dụng đất có nguồn gốc từ ngân sách nhà nước hoặc cho thuê đất thu tiền thuê đất hằng năm bị giải thể, phá sản, chuyển đi nơi khác, giảm hoặc không còn nhu cầu sử dụng đất;
3. Sử dụng đất không đúng mục đích, sử dụng đất không có hiệu quả;
4. Người sử dụng đất cố ý hủy hoại đất;
5. Đất được giao không đúng đối tượng hoặc không đúng thẩm quyền;
6. Đất bị lấn, chiếm trong các trường hợp sau đây:
a) Đất chưa sử dụng bị lấn, chiếm;
b) Đất không được chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của luật này mà người sử dụng đất do thiếu trách nhiệm để bị lấn, chiếm;
7. Cá nhân sử dụng đất chết mà không có người thừa kế;
8. Người sử dụng đất tự nguyện trả lại đất;
9. Người sử dụng đất cố ý không thực hiện nghĩa vụ đối với Nhà nước;
10. Đất được Nhà nước giao, cho thuê có thời hạn mà không được gia hạn khi hết thời hạn;
11. Đất trồng cây hằng năm không được sử dụng trong thời hạn mười hai tháng liền; đất trồng cây lâu năm không được sử dụng trong thời hạn mười tám tháng liền; đất trồng rừng không được sử dụng trong thời hạn hai mươi bốn tháng liền;
12. Đất được Nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn mười hai tháng liền hoặc tiến độ sử dụng đất chậm hơn hai mươi bốn tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư, kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất, cho thuê đất đó cho phép.
Như vậy, mặc dù chủ trước khi bán nhà cho bạn đã được cấp chủ quyền hoặc chưa được cấp chủ quyền thì phần đất đó vẫn có khả năng bị thu hồi nếu rơi vào một trong các trường hợp nêu trên. Nhưng nếu chính quyền muốn thu hồi mảnh đất đó thì phải ra quyết định thu hồi, nêu lý do thu hồi.
Trường hợp không đồng ý với quyết định thu hồi, bạn có quyền khởi kiện ra tòa án hoặc khiếu nại quyết định thu hồi theo quy định của Luật tố tụng hành chính và Luật khiếu nại.
Trân trọng.
Luật sư Lê Thị Hoài Giang (VPLS Lê Nguyễn)
(Theo TTO)
